✨Ngôi Nhà Của Matryona

“Ngôi nhà của Matryona” (Phạm Ngọc Thạch dịch, Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam phát hành) là tuyển tập các truyện ngắn và đoản văn nổi tiếng của Alexander Solzhenitsyn. Sách gồm 4 truyện ngắn, 2 đoản văn và Phụ lục (“Diễn từ Nobel”, “Bài phát biểu tại lễ trao giải Nobel”, “Diễn từ Templeton”, tiểu luận “Sống không dối trá!”), cuối sách có các mốc thời gian quan trọng và hình ảnh của nhà văn.

Nhà phê bình Đỗ Lai Thúy từng viết rằng văn chương của Alexander Solzhenitsyn là: “‘lời nói về sự thật’ hấp dẫn bởi sự thật. Tác phẩm của ông, từ những truyện ngắn đầu tay đến những tiểu thuyết sau này thống nhất cao độ bởi một văn phong được các nhà nghiên cứu gọi là ‘cái nhìn đặc tả’ và ‘sự xé vụn thời gian’, rất xa với truyền thống văn xuôi Nga thế kỷ XIX và gắn với thủ pháp ‘đồng hiện’ của văn chương Mỹ. Sự cách tân đó hoà quyện chặt chẻ với những biểu tượng truyền thống của ngụ ngôn Nga như con hươu, cây sồi con bê… tạo nên sự hấp dẫn đặc biệt” (“Từ điển văn học”, nhiều tác giả, Nxb. Thế giới, Hà Nội 2004). Khi tuyên dương tài năng văn chương của nhà văn, Ban giám khảo Viện Hàn lâm Thụy Điển khẳng định: “Ngay cả hình thức phê phán mà Solzhenitsyn tìm kiếm cho tác phẩm của mình cũng minh chứng cho thông điệp của ông. Hình thức này đã được mệnh danh là tiểu thuyết đa thanh (polyphone novel) hay tiểu thuyết chiều ngang (hirizontal novel)… Đó là toàn bộ nhân tính hàm chứa trong một hạt dẻ, bởi hạt nhân của nó là tình yêu nhân loại. Giải thưởng Nobel Văn chương năm nay được trao cho người đã tuyên xứng chủ nghĩa nhân văn cao cả đó.”